Heersend adagium: privacy is controle over je gegevens

Traditioneel wordt het recht op privacy gezien als het recht op controle over je informatie. Privacy is controle over je gegevens.Ook de AVG is op deze opvatting gebaseerd. “Mijn persoonsgegevens zijn van mij en ik bepaal wat daar mee gebeurt”. De AVG kent daarom de rechten van de eigenaar van gegevens, o.a. op inzage maar ook op correctie of verwijdering. Je recht op privacy wordt in deze opvatting geschonden als je de controle over je gegevens kwijt raakt. Privacy is in deze definitie controle over je gegevens.

Nissenbaum stelt dat het hebben van volledige controle over je persoonsgegevens een idee fixe is. Het is onmogelijk om gegevens niet te delen en daardoor ben je per definitie niet in controle over je gegevens. Bovendien wordt privacy zo gereduceerd tot iets van het individu. Het individu bepaalt wat er met zijn persoonsgegevens gebeurt. Ook dat is volgens haar een illusie. Veel informatie die je deelt heeft nu eenmaal ook betrekking op anderen. Die anderen zijn op dat moment dan helemaal niet in controle over hun gegevens.

Kern van haar opvatting is: mensen ervaren privacyschending niet omdat ze het gevoel hebben de controle over hun gegevens kwijt te raken of omdat geheimhouding wordt geschonden. Privacyschending wordt ervaren als de informatiestroom die partijen vastleggen, analyseren of verspreiden in die betreffende context niet gepast wordt gevonden.

Daarbij geeft zij het voorbeeld van de luchthaven en de bakker. Op de luchthaven vind je het de normaalste zaak van de wereld dat de douane je tas doorzoekt, zou de bakker dat doen dan voel je je ernstig in je privacy geschonden.

 

Privacyschending: context afhankelijk

Privacy is controle over je gegevens. Maar het gevoel van privacy, en het schenden daarvan, is dus afhankelijk van de context waarin de gegevens worden verwerkt. Daarbij is het belangrijk dat het doel door de samenleving is vast gesteld. We hebben met elkaar bepaalt dat een dokter informatie verzamelt over onze gezondheid met het doel deze te verbeteren. Het gebruiken van deze gegevens om eigen onderzoek te doen, wordt als schending ervaren. De doelen van de context zorgen er voor dat wij kunnen bepalen of een bepaalde informatiestroom acceptabel is of niet.

Haar inzichten maakt mij in ieder geval duidelijk waarom zelfs mij wel eens het gevoel bekruipt “die AVG gaat wel erg ver”. Zoals laatst bij de huisarts. Op de balie bij de assistenten lagen toestemmingsformuliertjes om gegevens te delen met het ziekenhuis. Binnen de context van de zorg leek het mij volkomen acceptabel dat de huisarts deze gegevens deelt. Waarom toestemming vragen voor het delen? Naar de letter van de AVG deed de huisarts het prima. Voor het delen van gegevens met het ziekenhuis moet toestemming gevraagd worden. Immers, de patiënt moet in controle zijn over zijn data.

 

Twee door Nissenbaum ontwikkelde privacy tools

Nissenbaum is niet alleen een belangrijke denker op het gebied van privacy. Maar ook praktisch met het onderwerp bezig. Samen met een paar hackers ontwikkelde zij 2 tools.

TrackMeNot is een tool waarmee je je zoekgedrag ongeschikt maakt voor observatie en data- profiling. Naast de door jou ingetypte zoekterm, stuurt de software een giga hoeveelheid andere zoektermen mee waardoor de zoekmachine er niets meer mee kan.

De tweede tool om je privacy te waarborgen is AdNauseam. Hiermee voorkom je dat een profiel opgebouwd wordt door het wel of niet aanklikken van advertenties. Deze tool klikt op de achtergrond alle advertenties aan die jou online getoond worden waardoor het onmogelijk is een betrouwbaar profiel op te bouwen.

Beide tools zijn gratis, ik gebruik ze zelf al een tijdje naar volle tevredenheid.

Wil je meer lezen?

In mijn nieuwe boek beschrijf ik hoe organisaties  efficiënt kunnen voldoen aan de AVG en tegelijkertijd klantvertrouwen en – waarde kunnen creëren met persoonsgegevens en privacy.

Door de werkprocessen waarbij persoonsgegevens worden verwerkt als uitgangspunt te nemen en die te begrijpen en te analyseren wordt de implementatie van de AVG stukken eenvoudiger en effectiever.

Door zo te werken, draagt de privacy verantwoordelijke bij aan de innovatie van de processen in plaats van de ontwikkeling te remmen. Medewerkers worden actief betrokken waardoor minder weerstand ontstaat en een beter privacy bewustzijn wordt gecreëerd.

Met deze aanpak wordt vertrouwen bij en zelfs waarde voor de klant geleverd.

In mijn boek leg ik uit hoe je de principes van leanmanagement kunt toepassen in het privacy domein.

Wil je ook lean werken met privacy? Bestellen kan via de website:

https://deprivacyguru.nl/producten/

* Helen Nissenbaum is één van de meest belangrijke denkers over privacy. De filosofe heeft veel prestigieuze prijzen ontvangen. Onder andere van the National Science Foundation, de Ford Foundation, en het U.S. Department of Health and Human Services Office. Die prijzen ontving zij onder andere voor het ontwikkelen van het concept “privacy in context” dat zij in haar boek met de gelijknamige titel verder uitwerkt.

Gerelateerd